Βασικές οδηγίες για τις μπαταρίες των e-bikes .

Μέχρι να καταφέρουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να κερδίσουν μια θέση στην καθημερινότητα ενός νοικοκυριού, οι μπαταρίες των e–bikes θα είναι σίγουρα οι μεγαλύτερες και ακριβότερες μπαταρίες που θα βρείτε μέσα σ’ ένα τυπικό σπίτι.

Εαν είστε ιδιοκτήτες ενός ηλεκτρικού ποδήλατου ή σκοπεύετε ν’ αγοράσετε ένα, αυτός ο οδηγός σας αφορά και στοχεύει να σας δώσει μερικές συμβουλές ως προς το πως να διαλέξετε τη σωστή μπαταρία, πως να αυξήσετε το χρόνο ζωής της και να εξοικονομήσετε χρήματα ταυτόχρονα.

Είδη μπαταριών

Τα καινούρια ηλεκτρικά ποδήλατα εφοδιάζονται κυρίως με μπαταρίες ιόντων λιθίου. Τα παλαιότερα μεταχειρισμένα ηλεκτρικά ποδήλατα είχαν και μπαταρίες άλλου τύπου.

Τα πρώτα ηλεκτρικά ποδήλατα είχαν μπαταρίες μολύβδου, μετά ήρθαν οι μπαταρίες νικελίου-καδμίου και υδριδίων νικελίου-μετάλλου, οι οποίες ήταν ελαφρύτερες και είναι χρήσιμες για μικρότερες διαδρομές. Εάν ψάχνετε για μια φτηνή και εύκολη λύση για ένα ηλεκτρικό ποδήλατο από δεύτερο χέρι, ίσως να είναι η λύση για εσάς.

‘Ομως, παρά το παραπάνω κόστος και την πολυπλοκότητα μια καλής, ποιότητας, αξιοπρεπούς χωρητικότητας μπαταρία ιόντων λιθίου, συχνά είναι η καλύτερη εναλλακτική. Θα σας προσφέρει την καλύτερη εμβέλεια χιλιομέτρων, αξιοπιστία και μακροζωία. Μπορεί να διαβάσετε ένα σωρό παράπονα για διαφορετικών ειδών μπαταρίες ιόντων λιθίου για e bikes, με κοβάλτιο, μαγγάνιο και διάφορες προσμίξεις στοιχείων. Μην αγχώνεστε! Προς το παρόν, δεν φαίνεται να υπάρχει κοινή αποδοχή ως προς το ποια φόρμουλα είναι ανώτερη. ‘Αρα, το σημαντικό είναι, να είναι μια καλής κατασκευής, υψηλής ποιότητας μπαταρία ιόντων λιθίου, χωρίς να απασχολεί ιδιαίτερα η επιμέρους «χημική ένωσή» της, από γνωστούς και αξιόπιστους κατασκευαστές, όπως Sony, Panasonic και Samsung.

Εξίσου σημαντικό είναι το ηλεκτρικό ποδήλατο που θα αγοράσετε να έχει υψηλής ποιότητας σύστημα κίνησης καθώς αυτό, διασφαλίζει οτι οι μπαταρίες έχουν συναρμολογηθεί κάτω από υψηλά στάνταρ ποιοτικού ελέγχου, όπως για παράδειγμα τα συστήματα των Bosch, Brose, Shimano and Yamaha και άλλων.

Προσοχή στα «ψιλά γράμματα» της εγγύησης

Θα πρέπει να είστε προσεκτικοί με τους όρους της εγγύησης της μπαταρίας που θα επιλέξετε. Για παράδειγμα, η Shimano κάνει αναφορά στους κύκλους φόρτισης (δηλ. πλήρη φόρτιση) και εγγυάται οτι μετά από 1000 πλήρεις φορτίσεις, η μπαταρία διατηρεί τουλάχιστον το 60% της χωρητικότητάς της. Ο εξουσιοδοτημένος διανομέας σας θα πρέπει να μπορεί να καθορίσει την υπολειπόμενη χωρητικότητα της μπαταρίας σας.

Η Γερμανική εταιρεία e–bikes Riese & Muller εγγυάται για παράδειγμα, οτι οι μπαταρίες Bosch που χρησιμοποιεί στα μοντέλα της, διατηρούν χωρητικότητα της τάξης του 60% μετά τα 2 έτη, ή μετά από 500 κύκλους φόρτισης (όποιο από τα δυο ολοκληρωθεί πρώτο). Να σημειωθεί εδώ, οτι μια καλή μπαταρία, μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιείται ακόμη και όταν είναι κάτω από το 60% της χωρητικότητάς της για αρκετό καιρό ακομη, απλά, είναι εκτός εγγύησης.

Ποια είναι η καταλληλότερη θέση τοποθέτησης της μπαταρίας?

Υπάρχουν τρία σημεία που συνήθως τοποθετείται η μπαταρία: πίσω σχάρα, στον σκελετό ή πλήρως ενσωματωμένη στο πλαίσιο.

Η πρώτη λύση, δηλαδή η τοποθέτηση της μπαταρίας στην πίσω σχάρα του ποδηλάτου, είναι αποδεκτή για μπαταρίες με χαμηλό βάρος και για ποδήλατα που προορίζονται για «ευγενείς» χρήστες. Εάν αποφασίσετε να φορτώσετε ένα ποδήλατο με την μπαταρία στην σχάρα και το οδηγείτε με τρόπο που δεν είναι σχεδιασμένο, να είστε προετοιμασμένοι οτι πιθανότατα θα επηρρεαστεί η οδηγική του συμπεριφορά με τις γνωστές συνέπειες για το ποδήλατο και τον αναβάτη. Παρόλα αυτά, υπάρχουν πολλά αξιοπρεπή e bikes στην αγορά με μπαταρία στην σχάρα.

Οι μπαταρίες στον σκελετό είναι κάτι που βλέπουμε συχνά στα e bikes όμως σταδιακά αντικαθίστανται από αυτές που είναι ενσωματωμένες στο πλάισιο. Εδώ ταιριάζει το γνωστό… «περί ορέξεως».

‘Ενα μειονεκτήμα της μπαταρίας που «κάθεται» επάνω στο σκελετό του ποδηλάτου είναι οτι είναι ευάλωτη σε χτυπήματα κάθε φορά που ανεβαίνουμε ή κατεβαίνουμε από το ποδήλατο. Η ενσωμάτωση της μπαταρίας στο πλαίσιο, λειτουργεί προστατευτικά ως προς αυτό το κομμάτι και για κάποιους, είναι και καλύτερα αισθητικά.

Γενικότερα πάντως, οφείλουμε να τονίσουμε οτι η τοποθέτηση της μπαταρίας στο πλαίσιο (είτε εξωτερικά είτε εσωτερικά), είναι καλύτερη από την τοποθέτηση στην πίσω σχάρα, καθώς στην πρώτη περίπτωση το έξτρα βάρος που προστίθεται, είναι στο κέντρο και χαμηλά.

Τι χωρητικότητας μπαταρία χρειάζομαι?

Σαν γενικός κανόνας, το καλύτερο είναι να πάρετε την μεγαλύτερη και ποιοτικότερη μπαταρία που μπορείτε, καθώς αυτό συνεπάγεται μια εύκολη ζωή για την μπαταρία σας (με λιγότερους κύκλους φόρτισης) και φυσικά, με μεγαλύτερη χιλιομετρική εμβέλεια ανά φόρτιση.

Η χωρητικότητα της μπαταρίας μετριέται σε Watt hours (Wh) και τα 400Wh με 500Wh είναι πια μεγέθη που συναντάμε όλο και συχνότερα με τάση να γίνουν στάνταρ.

Βέβαια, ανάλογα με τις ανάγκες σας, μπορείτε να επιλέξετε μια μικρότερη μπαταρία για το e bike σας αν αυτο είναι ένα μικρό, ελαφύ, σπαστό ή αν απλά ο προορισμός του είναι μόνο μικρές διαδρομές.

Τα σπαστά e bikes, γνωστά και ως e–folders συνήθως χρησιμοποιούν μικρότερες μπαταρίες καθώς ο βασικός τους στόχος είναι το χαμηλό βάρος, έτσι ώστε να παραμένουν φορητά. Το νέο μοντέλο της Brompton διαθέτει ουσιαστικά μια από τις μεγαλύτερες μπαταρίες που θα βρει κάποιος σε σπαστό ποδήλατο, στα 300Wh, η οποία αφαιρείται στην στιγμή για να μπορεί να κουβαληθεί ευκολότερα.

Στον αντίποδα, αν ο στόχος σας είναι η μεγαλύτερη δυνατή απόσταση με μια και μόνη φόρτιση, υπάρχουν για εσάς συστήματα διπλής μπαταρίας, πράγμα το οποίο σημαίνει οτι δεν χρειάζεται καν να αλλάξετε την τροφοδοσία. ‘Ενα τέτοιο σύστημα διαθέτει η Bosch, με την θηριώδη χωρητικότητα των 1000Wh. Για να καταλάβετε τι εννοούμε, αυτή η χωρητικότητα είναι αρκετή για να βολτάρετε όλη μέρα, σε ρυθμίσεις high power. To σύστημα της Bosch είναι ρυθμισμένο έτσι ώστε να αντλεί φορτίο και από τις δυο μπαταρίες με τον ίδιο ρυθμό. ‘Ο,τι καλύτερο δηλαδή για την ευζωία της μπαταρίας σας.

Πόσα χιλιόμετρα θα βγάλω με την μπαταρία μου?

Καθώς αυτή είναι μια πολύ γενική ερώτηση, η οποία όμως είναι και πολύ συχνή, θα επιχειρήσουμε να σας απαντήσουμε μ’ έναν γενικό κανόνα.

Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να διαιρέσετε την χωρητικότητα της μπαταρίας σας (Wh) με το 15. Ο αριθμός που θα προκύψει είναι μίλια, οπότε πολλαπλασιάστε με 1.6 για να βρείτε τα χιλιόμετρα. Για παράδειγμα, μια μπαταρία 500Wh θα μας δώσει 53 χιλιόμετρα (500/15*1,6).

Προς αποφυγή παρεξήγησης, και καθώς ο παραπάνω υπολογισμός είναι εντελώς πρόχειρος, να πούμε οτι η πραγματική εμβέλεια εξαρτάται από τη ρύθμιση επιλογής ισχύος υποβοήθησης, το βάρος του αναβάτη, την επιφάνεια (χώμα, άσφαλτος κτλ) καθώς και τις καιρικές συνθήκες. Το Range Assistant της Βosch είναι ένας χρήσιμος οδηγός που μπορείτε να συμβουλευτείτε (https://www.bosch–ebike.com/en/service/range–assistant/) αν και, όπως συνηθίζεται με όλα αυτά τα συστήματα, να λάβετε υπόψη σας οτι είναι λίγο αισιόδοξο στους υπολογισμούς του. Πολλές φορές βέβαια, μπορεί να τύχει, να βγάλετε περισσότερα χιλιόμετρα απ΄όσα υπολογίσατε αρχικά.

Μερικές συμβουλές για να αυξήσετε την εμβέλεια της μπαταρίας σας είναι η συντηρητική χρήση των ρυθμίσεων ισχύος και η σωστή χρήση των σχέσεων ώστε τα πετάλια να στρέφουν σε έναν σχετικά γρήγορο ρυθμό. Για παράδειγμα, η οδήγηση στα περίπου 20-21 χαω αντί της υποβοήθησης στα 25 χαω συνήθως εξοικονομεί ένα αξιόλογο ποσοστό της χωρητικότητα της μπαταρίας.

Αποθήκευση και οδηγίες σωστής συντήρησης μπαταριών ιόντων λιθίου για e bikes

Υπάρχουν μερικές απλές και βασικές συμβουλές για να κρατήσετε την μπαταρία σας σε καλή κατάσταση:

1. Οι μπαταρίες έχουν ιδανική θερμοκρασία λειτουργίας, και αυτή είναι η γνωστή και ως «θερμοκρασία δωματίου». Αυτό πρακτικά σημαίνει πως καλό θα ήταν να την φορτίζετε σε εσωτερικό χώρο όταν οι θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλές και να την κρατάτε σε εσωτερικό χώρο μέχρι την στιγμή που θα την θέσετε σε λειτουργία ώστε να διατηρούνται ζεστές οι κυψέλες της. Επίσης, αποφύγετε την έκθεσή της στην ηλιακή ακτινοβολία.
2. Εάν η μπαταρία είναι σε χρήση όλο το χρόνο και συχνά σε θερμοκρασίες συνθηκών παγετού, θα συνιστούσαμε την προμήθεια ενός καλύμματος μπαταρίας.
3. ‘Ολες οι μπαταρίες είναι ευαίσθητες τόσο στην υπερφόρτωση όσο και στην ανεπαρκή φόρτιση. Να χρησιμοποιείτε τους κατάλληλους φορτιστές, εγκεκριμένους από τον κατασκευαστή. Συνήθως, τα καλής ποιότητας ηλεκτρικά ποδήλατα, έχουν το δικό τους Σύστημα Διαχείρησης Μπαταρίας (BMS/battery management system) το οποίο βοηθά στην αποφυγή της υπερ/υπο φόρτισης.
4. Μην αφήνετε ποτέ μια μπαταρία λιθίου συνδεδεμένη στην φόρτιση εφόσον δείχνει οτι αυτή έχει ολοκληρωθεί.
5. Να είστε επιφυλακτικοί με τις φθηνές μπαταρίες με ύποπτα υψηλή διάρκεια ζωής.
6. Αποφύγετε να προκαλείτε κραδασμούς ή χτυπήματα σε μια μπαταρία καθώς αυτό μπορεί να μειώσει σημαντικά την διάρκεια ζωής της.
7. Προσπαθήστε να αποφύγετε την αποθήκευση καθώς οι μπαταρίες λιθίου αποφορτίζονται με αργό ρυθμό μεν, αλλά ανεξάρτητα με την χρήση τους ή μη. Εάν για κάποιο λόγο χρειαστεί να αποθηκεύσετε μια μπαταρία λιθίου για μήνες, ελέγξτε τις οδηγίες του κατασκευαστή σχετικά. Η Bosch για παράδειγμα, προτείνει, να είναι πάντα φορτισμένη η μπαταρία σε ένα ποσοστό 30 έως 60% της πλήρους φόρτισης.

• Ελεύθερη μετάφραση : OSSOM
• Aπό το άρθρο του Richard Peace